Lágstemmd þingmálaskrá og stækkandi innlendur markaður með tæknifyrirtæki
Lítið að frétta í þingmálum tengt nýsköpun og tækni.
Það er til marks bæði um stuttan undirbúningstíma stjórnvalda og að opinbert umhverfi til stuðnings nýsköpunar sé þokkalegt, að ekki sé ráðist í nein mál sem tengjast sprotafyrirtækjum eða umhverfi þeirra á vorþingi.
Á þingmálaskrá eru 107 mál, og þrjú þeirra á áhugasviði okkar:
Frumvarp til laga um skipan upplýsingatækni í rekstri ríkisins (Fjármálaráðherra)
Með frumvarpinu er stefnt að því að styrkja stefnumótun og framkvæmd upplýsingatæknimála í rekstri ríkisins o.fl. Ábyrgð ráðherra á skipan upplýsingatæknimála ríkisins er formgerð og mótuð, m.a. með því að kveðið er á um heimild ráðherra til að setja reglur og viðmið um hvernig skipan þeirra mála skuli háttað. Ráðherra ber jafnframt að halda úti sameiginlegum stafrænum innviðum sem ríkisaðilum er ýmist heimilt eða skylt að nota. Einnig er ráðherra veitt heimild til að innleiða Evrópugerðir um annars vegar sameiginlega stafræna gátt og hins vegar aðgengi vefsetra opinberra aðila. Markmiðið er að upplýsingatækniumhverfi ríkisins verði samræmdara, öruggara, skilvirkara og hagkvæmara. Febrúar.
Fólk með hugbúnaðarþekkingu verður væntanlega ánægt með þetta. Ef ég skil þennan kafla rétt verður fjármálaráðherra (loksins) kleift að setja skýra tæknistefnu um hvernig hugbúnaður er smíðaður og honum viðhaldið. Þá fækkar vonandi slæmum ákvörðunum sem virðast vera teknar trekk í trekk hjá hinu opinbera, og samræmir tækni-stakkinn milli stofnana. Kannski er þetta tæknistjóri ríkisins, sem tæknifólk talaði um fyrir að verða 10 árum? Í dag fær maður á tilfinninguna að sumir séu á Ísland.is lestinni, meðan aðrir - Landlæknir, Skatturinn, ofl. – séu á sinni eigin lest. Í umhverfi þar sem mikill meirihluti þeirrar tækni sem verið er að smíða eru upplýsingasíður, form og umsóknir og samskipti við bakenda til að sækja gögn um borgarana hlýtur að vera hægt að hagræða og einfalda og finna ekki upp hjólið.
Skýrsla Vísinda- og nýsköpunarráðs um stöðu nýsköpunar hér á landi í alþjóðlegu tilliti, stefnumótun stjórnvalda og helstu samfélagslegu áskoranir. (Menningar- og nýsköpnarráðherra)
Samkvæmt 2. mgr. 3. gr. laga um Vísinda- og nýsköpunarráð, nr. 137/2022, skal ráðið árlega skila skýrslu til ráðherra sem fer með málefni vísinda og nýsköpunar sem skal leggja skýrsluna fyrir Alþingi. Mars.
Eitthvað hef ég á tilfinningunni að þegar Vísinda- og tækniráð var endurnefnt Vísinda- og nýsköpunarráð hafi sambærileg meinloka og ég hef talað um áður ráðið för. Hlutverk þess er að auka “samhæfingu á sviði vísinda, tækniþróunar og nýsköpunar” en heitið ber tækni ekki með sér. Er tækni orðið bannorð?
Það verður áhugavert að sjá fyrstu skýrsluna frá þessu nýja ráði. Mun áherslan vera á það sem oft er kallað “nýsköpunarumhverfið” - þeas. rekstrarumhverfi tæknifyrirtækja, eða samfélagslegar áskoranir og tækifæri eins og gervigreind, upplýsingahernað?
Skýrsla ráðherra um Tæknisetur og stöðu nýsköpunarstuðnings eftir niðurlagningu Nýsköpunarmiðstöðvar Íslands. (Menningar- og nýsköpnarráðherra)
Í ákvæði til bráðabirgða VI. við lög um opinberan stuðning við nýsköpun, nr. 25/2021, kemur fram að ráðherra skuli gefa Alþingi skýrslu um stöðu nýsköpunarstuðnings eftir niðurlagningu Nýsköpunarmiðstöðvar Íslands, þróun nýsköpunarmála á landsbyggðinni, árangur sem og ásókn í hvatastyrki til nýsköpunar sem ráðuneytið úthlutar og starfsemi Tækniseturs eigi síðar en tveimur árum eftir gildistöku laganna. Mars.
Alþingi lagði niður Nýsköpunarmiðstöð að frumkvæði þáverandi Atvinnuvega- og nýsköpunarráðherra Þórdísar Kolbrúnar R. Gylfadóttur. Stofnunin hafði orðið til með sameiningu stofnana árið 2007, en forverar hennar voru eldri. Það var í fyrsta sinn (sem ég man eftir) sem stofnun er lögð niður. Undir henni voru fjölmörg verkefni - efnagreiningar, steypurannsóknir, ýmsir styrkir, fab-lab, þátttaka í Norðurlandasamstarfi á sviði nýsköpunar, eigin rannsóknir á sviðum efnis- orku- og öðrum fræðigreinum, rekstur skrifstofuleigu og svo mætti lengi telja. Ein helstu rökin fyrir niðurlagningunni voru að þessi verkefni ættu ekki öll heima hjá ríkinu.
Það verður áhugavert að sjá hvernig ráðuneytið lítur á stöðu þessa mála. Án þess að hafa lagst í mikla rannsóknarvinnu sýnist og heyrist mér á öllu að flestum verkefnum hafi verið fundin farvegur og einskis sé saknað. Helstu áhyggjur og ábendingar tengjast Rannsóknarstofnun byggingariðnaðarins og efnagreiningar (sem í sjálfu sér er athyglivert að hafi heyrt undir “Nýsköpunarmiðstöð”).
Hvað haldið þið — er búið að grípa það sem átti og þurfti að grípa?
Stækkandi markaður með tæknifyrirtæki á Íslandi
Í vikunni bárust fréttir um að Skyggnir (móðurfélag Origo, í eigu Alfa Framtak) hafi keypt MoodUp, sprotafyrirtæki Björns Brynjúlfs. MoodUp þróaði hugbúnað til að sjá um starfsánægjukannanir vinnustaða. Kaupverð var trúnaðarmál, og þar sem Skyggnir er ekki skráð félag mun vera erfitt að finna þær tölur. Það sem við vitum er að MoodUp greiddi 30m í arð 2024 fyrir rekstrarár 2023 eftir rúmlega 30m hagnað á 67m veltu. Fínasta framlegð.
Þannig bætist MoodUp í sístækkandi hóp hugbúnaðar- og tæknifyrirtækja sem ganga kaupum og sölum á innlendum markaði. Nýlega keypti Síminn innlenda starfsemi Noona (sem þurfti samþykki SKE fyrir). Þá hafa framtakssjóðirnir verið duglegir á síðustu árum að taka stöður í tæknifyritækjum á borð við OK, Origo/Skyggni, Kaptio, Varist, og Annata og Tix, svo eitthvað sé nefnt.
Góð þróun sem býr til tækifæri fyrir mun fleiri tegundir tækniþróunar, þegar exit tækifærin eru á íslenskum markaði.