Evrópubankinn eykur umsvif á Íslandi, útgöngulisti og Nýsköpunarlandið 2.0

Nýlegar vendingar auka umsvif European Investment Fund verulega á Íslandi.

Bað ChatGPT um að gera gvass-mynd af Höfuðstöðvum EIB.

Góðan dag! Rétt eins og alþingismenn, tek ég mér rúmlega 18 daga páskafrí frá skrifum. Við það bættist svo frábær ferð til Boston með mentorahópi Klak-VMS, svo skrifin hafa tafist. Afsakið það.

Evrópubankinn eykur umsvif á Íslandi

European Investment Bank og aðilar tengdir honum hafa á síðustu misserum stóraukið umsvif sín á Íslandi, með beinum fjárfestingum, lánveitingum og samningum við aðila um umsýslu fjármagns.

Evrópubankinn (EIB) er lánastofnun í eigu Evrópusambandsins, fjármagnaður af sambandsríkjum. Dótturfélag bankans, European Investment Fund (EIF) er sá armur grúppunnar sem styður helst við nýsköpun og lítil- og meðalstór fyrirtæki. Sjóðrinn veitir lán, ábyrgðir og eigið fé í verkefni og félög, bæði beint og í gegnum milligönguaðila (t.d. vísisjóði).

EIF er mjög stór á sviði fjármögnunar vísisjóða og er fjárfestir (LP) í mörgum þeirra í Evrópu. Raunar er hann fjárfestir í svo mörgum þeirra an sumum finnst það vandamál; samkvæmt greiningu frá 2014 (hef ekki fundið nýrri) átti sjóðurinn 41% af fjármagni vísisjóða í Evrópu. Á Íslandi á hann í einum vísisjóð, Crowberry Capital, en sjóðurinn fjárfesti €20m af €91m sjóðnum. Og þangað til nýlega. voru þetta einu raunverulegu umsvif sjóðsins á svæðinu. Á síðustu mánuðum, og raunar síðustu vikum hafa umsvif hans stóraukist.

• Í september 2024 skrifuðu Arion Banki og EIF undir samning þess efnis að EIF ábyrgist lánsfjármagn til lítilla og meðalstórra fyrirtækja á Íslandi, með það að markmiði að auka aðgengi fyrirtækja í m.a. nýsköpun og stafvæðingu að lánsfjármagni. Það eru lánaábyrgðir sem stuðla að allt að 15 milljörðum í ný lán.

• Fyrir rúmum tveim vikum, var tilkynnt um aðra beina fjárfestingu EIF á Íslandi, en sjóðurinn fjárfesti €30m í nýjasta sjóði Alfa Framtak, og er þannig að dreifa fjárfestingu í fleiri eignaflokka, bætir private equity við íslenska eignasafnið.

• Stuttu síðar tilkynnir EIF um €35m vísilán (e. venture-debt) í samfloti við €7m fjárfestingu frá núverandi hluthöfum. Það er að því er ég best veit fyrsta vísilán til íslensk fyrirtækis, en lánin eru oft tryggð með veði í eignum félagsins (oft óefnislegum eins og hugverki) og veitt í samfloti við hlutafjáraukningar. Þau gefa fyrirtækjum aukinn slagkraft án þess að þynna sig um of, en á sama tíma búa til þá áhættu að gangi ekki nógu vel þá situr félagið eftir með skuld og afborganir sem getur verið erfitt að lifa með.

Í heildina fóru umsvifin því úr ~2.9ma (fjárfesting í Crowberry) í 12.3ma í beinar fjárfestingar í sjóðum og félögum og ábyrgðir sem auka lánagetu Arion um ~15ma. Næstum tíföldun (úr ~3 í ~30) á örfáum árum. (Augljóslega eru lánaábyrgðir og beinar fjárfestingar ekki sambærilegar og það er raunar Arion sem lánar en ekki EIF, en punkturinn heldur).

Yfirlit yfir íslenskar útgöngur

Ég lendi reglulega í því að vera beðinn um gögn um hitt og þetta sem tengist fjármögnun sprota og nýsköpunar á Íslandi. Ýmislegt á ég á handraðanum en annað ekki. Nýlega var ég beðinn um yfirlit yfir útgöngur, sem ég átti ekki á aðgengilegu formi, en við settum saman lítinn gagnagrunn með það að markmiði að gera þau gögn opin og aðgengileg.

Listinn er hér:

• https://airtable.com/appiAmXWoRr9TJmXO/shrBDktQeoF5Zg9dC/tblHkorclzCe8qgup/viwESKCdE2VuGOVqD

Endilega sendið á mig leiðréttingar og/eða viðbætur. Fátt jafn fallegt og góð, aðgengileg, opin gögn.

Nýsköpunarlandið 2.0

Að lokum er ég spenntur að segja frá því að Northstack er í samstarfi við Gallup og Tækniþróunarsjóð að vinna að uppfærðri útgáfu á Nýsköpunarlandinu. Nýsköpunarlandið var (og er) fyrsta og eina breiða könnunin á umhverfi nýsköpunar á Íslandi í sinni breiðustu mynd, allt frá aðgengi að mannauði, yfir í fjármögnun, landfræðilega legu, og stuðningsumhverfi. Gallup sendi nýlega út könnunina og gerum við ráð fyrir niðurstöðum fljótlega. Endilega svarið ef þið fáið könnun!

Góða helgi.

p.s.

LinkedIn benti mér á að ég sé búinn að brasa í þessu í 10 ár. Tíminn líður.